Galicia reduce as emisións contaminantes nas últimas décadas mais segue sen ter un aire limpo

Galicia reduce as emisións contaminantes nas últimas décadas mais segue sen ter un aire limpo

Vista da central térmica de As Pontes / Endesa.

Os datos oficiais recollidos polo Observatorio Galego da Acción Climática (OGACLI) no seu informe sobre as emisións de contaminantes atmosféricos en Galicia (1990-2020) constatan «importantes descensos» nas emisións de gases acifidificantes, gases precursores de ozono e partículas finas entre 1990 e 2020. Porén, apuntan, «aínda son insuficientes para garantir un aire limpo».

O informe, con datos extraídos do inventario español do Ministerio para a Transición Ecolóxica, evidencia que as emisións de contaminantes atmosféricos baixaron en maior medida que as de gases de invernadoiro. Os únicos contaminantes atmosféricos que non reduciron a súa presencia foron o metano e o amoníaco.

No que atinxe ás emisións de gases acidificantes, estas reducíronse 81% en 2020, e as de gases precursores do ozono troposférico ou malo, 42% en comparación con 1990. Pola súa banda, as de partículas finas baixaron 46% en relación a 2000.

A redución das emisións contaminantes aínta é insuficiente para garantir un aire limpo

Respecto ás emisións de gases de efecto invernadoiro, minguaron 36% con respecto a 1990, lonxe aínda do obxectivo de 65% que se debería acadar en 2030 para estarmos na senda de cumprimento do Acordo de París, apuntan desde o OGACLI.

Considerando individualmente os contaminantes, destaca o descenso en 98% das emisións de óxidos de xofre e en 59% das de monóxido de carbono. Pola contra, medraron as emisións de metano e de amoníaco, 8% e 5%, respectivamente.

Tecnoloxía e transición enerxética

O informe do OGACLI destaca que detrás destas melloras nas emisións están os avances tecnolóxicos e o proceso de transición enerxética cara sistemas de renovables. Neste senso, apuntan como principal causa do descenso durante as últimas décadas á substitución do carbón na xeración eléctrica e melloras tecnolóxicas inducidas por cambios regulatorios no ámbito do control da contaminación, nomeadamente de vehículos e centrais de carbón.

O sector que máis contribuíu no noso país á diminución das emisións á atmosfera foi o enerxético. As súas emisións de gases acidificantes descenderon 99%; as de precursores do ozono, 91%, e as de gases causantes de cambio climático, 78%, sempre en relación aos valores de 1990. Ademais, reduciu as emisións de partículas finas 95% entre 2000 e 2020.

Contrariamente ao que acontecía en 1990, o sector enerxético xa non é na actualidade a maior fonte de contaminantes atmosféricos.

O sector agrario, mesmo sen ter en conta as emisións da maquinaria agrícola, foi en 2020 a principal fonte de gases acidificantes (59% das emisión totais), mentres que o transporte e a maquinaria móbil liderou as emisións de gases precursores do ozono malo (41%). No tocante ás partículas finas, a combustión non industrial (principalmente doméstica) foi a maior fonte (42%).

Respiramos aire sucio

A diminución xeral das emisións de contaminantes atmosféricos axudou a reducir as concentracións de contaminantes no aire que respiramos (niveis de inmisión). Porén, sinalan desde o Observatorio, «toda a poboación galega respira aire nocivo para a saúde, segundo as recomendacións da Organización Mundial da Saúde (OMS), moito máis esixentes que a normativa legal en vigor. Isto é debido principalmente aos niveis excesivos de partículas finas e de ozono troposférico que, en diversa medida, afectan tanto a Galicia urbana como a rural».

Toda a poboación galega respira aire nocivo para a saúde

Así, conclúen, «tanto para mellorarmos a calidade do aire como para combatermos a emerxencia climática, urxe reducir aínda moito máis as emisións á atmosfera. Para iso, resulta fundamental acelerar a transición enerxética, decrecer a mobilidade motorizada e potenciar o autobús e o tren, apostar pola gandaría extensiva e ecolóxica en detrimento da intensiva e reforzar a prevención dos incendios forestais».

A torre da central térmica de Meirama xa é historia

A torre da central térmica de Meirama xa é historia

Central térmica de Meirama antes após o derrubamento da torre de refrixeración / Xoán Roberes.

Pasadas as tres e dez da tarde deste mércores, 21 de decembro, Cerceda perdía para sempre un dos seus referentes industriais. En cuestión de segundos, a torre de refrixeración da central térmica de Meirama, propiedade de Naturgy, desaparecía entre unha densa nube de po.

A demolición realizouse cunha voadura controlada que tamén afectotou os silos da central térmica, fechada no verán de 2020 para dar paso a varios proxectos industriais, entre eles unha planta de biometanización e un ‘hub’ de hidróxeno verde.

A operación, segundo apuntaron fontes da eléctrica, levouse a cabo «coas máximas medidas de seguridade, o mínimo impacto ambiental e cun cumprimento rigoroso da normativa vixente».

A torre, que tiña como función arrefriar a auga dos circuítos da central, tiña unha altura de aproximadamente 126 metros e o seu diámetro na base era de 72 metros e de 48 metros en coroación. A construción de formigón armado estaba sustentada sobre 54 piares en ‘V’ e representaba un volume duns 648.000 m3 e un peso de máis de 10.000 toneladas.

A demolición da torre de refrixeración e dos silos de cinzas, de 34 e 44 metros respectivamente, requeriu dos pertinentes avisos previos ás autoridades competentes. Igualmente, comprobouse a ausencia de niños de aves, así como doutras especies que puidesen verse afectadas. A principal medida de seguridade foi a evacuación das persoas da zona delimitada por un perímetro de seguridade de 250 metros.

Unha vez realizada a voadura, estímase que se recuperarán, mediante reciclaxe, unhas 155 toneladas de ferro e 10.000 toneladas de formigón da torre de refrixeración e 5.500 toneladas de formigón e 470 toneladas de ferro dos silos de cinzas.

Esta actuación forma parte do proceso de desmantelamento da central térmica, cuxo proxecto foi presentado en xuño de 2019 ante o Ministerio de Transición Ecolóxica. Nel se recollía a demolición selectiva das instalacións, un procedemento que permite rendibilizar no posible os materiais susceptibles de reciclaxe e xera un menor impacto ambiental que o que produce unha demolición convencional.

Naturgy, Repsol e Reganosa proxectan un ‘hub’ de hidróxeno verde en Cerceda

Naturgy, Repsol e Reganosa proxectan un ‘hub’ de hidróxeno verde en Cerceda

Antiga central térmica de Meirama, en Cerceda / Xoán Roberes

Naturgy, Repsol e Reganosa anuncian unha alianza para desenvolver un nodo (‘hub) de produción de hidróxeno renovable en Galicia. En concreto, as tres firmas proxectan a instalación dunha planta de electrólise alimentada con enerxía 100% renovable nos terreos da antiga central térmica de Meirama, no municipio de Cerceda.

A planta de hidróxeno renovable terá unha potencia inicial de 30 megawatts (MW), escalable en distintas fases ata un potencial total de 200 MW. Producirá máis de 4.000 toneladas de hidróxeno renovable ao ano nunha primeira fase e alcanzará unha produción total de 30.000 toneladas anuais, apuntan as entidades impulsoras.

O hidróxeno renovable xerado destinarase a uso industrial para substituír o hidróxeno convencional que actualmente utiliza a refinería de Repsol na Coruña. Tamén se utilizará noutras industrias, na inxección na rede gasista para ser mesturado con gas natural e en mobilidade. 

A directora de Novos Negocios en Naturgy, Silvia Sanjoaquín, sinalou que «este proxecto permitirá acelerar a introdución do hidróxeno en sectores como o enerxético, o industrial ou o do transporte, ademais de redundar nun gran impacto sobre a economía local, nun emprazamento de transición xusta como o de Meirama». 

O hidróxeno renovable é un dos piares de Repsol na súa estratexia para alcanzar as cero emisións netas en 2050. Para Tomás Malango, director de Hidróxeno da compañía «este proxecto forma parte da estratexia de hidróxeno renovable de Repsol en Galicia e supón un fito na transformación da refinería da Coruña nun polo multienergético que proporcione produtos descarbonizados á sociedade».

O proxecto permitirá acelerar a introdución do hidróxeno en sectores como o enerxético, o industrial ou o do transporte

Pola súa banda, o director xeral de Reganosa, Emilio Bruquetas, subliñou que «hai 15 anos dotamos a Galicia dunha infraestrutura chave para a chegada do gas, e a competitividade da nosa industria mellorou substancialmente. Agora, baixo o liderado da Xunta de Galicia e rodeados dos mellores socios, estamos a participar na configuración dun novo ecosistema enerxético».

Descarbonizar a industria

Como remarcan os promotores do proxecto, o hidróxeno renovable será un piar na transformación Industrial da refinería de Repsol, pois permitirá a fabricación de produtos de baixa, nula e mesmo negativa pegada de carbono, como combustibles renovables e distintos compoñentes para o sector sanitario, téxtil ou de envasado de alimentos, entre outros.

Este hub de hidróxeno forma parte das iniciativas enerxéticas estratéxicas impulsadas pola Xunta de Galicia no marco do programa EU Next Generation e do Plan de Recuperación e Resiliencia nacional. O seu obxectivo é fomentar o crecemento económico, a xeración de emprego e o desenvolvemento dun tecido empresarial competitivo, sostible e circular.


Dinahosting: dominios e aloxamento web